- 尽
- Íjìn1. тауысу, таусылу, сарқу, сарқылу, түгесу, түгесілу, суалу, суалту, біту, бітіру
用尽力气 — бар қайратын жұмсап бітіру
说不尽的好处 — айтып тауысқысыз жақсылық
取之不尽 — түгесіліп бермейтін
2. ең, аса, өте, тым, қабағат, бек尽善尽美 — тым кемелді, өте толымды
尽头 — ең басы, ең ұшы
【自尽】 өзін өзі мерт қылу, өзін өзі жазым ету, өзін өзі өлтіру, өзін өлтіру3. бәрін жұмсау, бәрін арнау, сарқа жұмсау, түгел салу, тегіс шығару, барлығын көрсету, жұмсау, арнау, салу, шығару, көрсету尽心 — бар пейілін салу
尽力 — бар күшін жұмсау
尽其所有 — қолда барын тегіс шығару
人尽其才 — адамдар бойда бар өнерін сарқа жұмсау
4. ақаусыз істеу, мүлтіксіз істеу, тыңғылықты істеу, мініз істеу, сәтті орындау, құлшына істеу尽职 — қызметті тыңғылықты істеу
5. тәмам, барша, күллі, бүкіл, бәрі, барлығы, тегіс, түгел, шетінен, өңшең, ылғи, кілең到会的尽是战斗英雄 — мәжіліске келгендер өңшең батырлар екен
尽数收回 — бәрін қайырып алу керек
IIjǐn1. ең бұрын, ең әуелі, бәрінің алдында, алдымен, әуелі, бұрын, ең, аса, тым, өте尽里头 — ең түбінде, тым ішкеріде
尽前头 — ең алдында, бәрінің алдында
尽先录用 — ең алдымен алынады
2. барынша, мүмкіндігінше, болысынша, жетісінше, келісінше尽量 — мүмкін, болысынша, мүмкіндігінше
尽着力气做 — шамасының жетісінше қимылдау
【尽管】1) болған күннің өзінде де, болып отырса да, болып отырғанымен де, осылай болса да, бола тұрса да, әйтсе де, сөйтсе де, дегенмен де尽管他不接受这个意见,我还是要向他提 — ол осы пікірді қабылдамаған күннің өзінде де айтарымды айта беремін
2) қорғанбау, жасқанбау, тартынбау, қысылмау, кебіртіктемеу有话尽管说吧! — айтпақ сөзіңізді қорғанбай-ақ айта беріңіз
3. ішінде, аумағында, көлемінде, атырабында尽着三天把事情办好 — шаруаны үш күн ішінде бітіріңдер
4. кешке дейін, күн ұзаққа, ұдайы, ылғи, әмісе, үнемі, қашанда这些日子尽下雨 — бұл күндері ылғи жаңбыр жауды
汉哈简明辞典 (Қытайша-қазақша қысқаша сөзді). 2014.